Search This Blog

Thursday, March 14, 2013

Justice - Michael Sandel (3)

ဒီေမးခြန္းေတြက လူေတြ တစ္ဦးအေပၚမွာတစ္ဦး ဘယ္လိုျပဳမူသင့္သလဲဆိုရုံသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒက ဘယ္လုိျဖစ္သင့္တယ္၊ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက ဘယ္လိုစုစည္းသင့္တယ္ဆိုတာေတြပါ ပါပါတယ္။ ဒါေတြဟာ တရားမွ်တမႈနဲ႔ ပက္သတ္တ့ဲ ေမးခြန္းေတြပါ။ ဒါေတြကို ေျဖဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တရားမွ်တမႈရဲ႕ အဓိပၸါယ္ကို ရွာေဖြရပါမယ္။ တကယ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စတင္ရွာေဖြေနခ့ဲျပီးျဖစ္ပါတယ္။
ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္ျခင္းကို အျငင္းအခုန္ျဖစ္ရတာေတြကို ခင္ဗ်ား အေသအခ်ာၾကည့္ရင္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို ေထာက္ခံတ့ဲ (ဒါမွမဟုတ္) ကန္႔ကြက္တ့ဲ သေဘာထားေတြဟာ အယူအဆ(၃)ခုေပၚမွာ မူတည္တယ္ဆိုတာကို သတိျပဳမိပါလိမ့္မယ္။
  • ေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ထြန္းေစျခင္း
  • လြတ္လပ္မႈကို ေလးစားျခင္း
  • အက်င့္သိကၡာကို အေရာင္တင္ျခင္း
ဒီအယူအဆတစ္ခုဆီက တရားမွ်တမႈနဲ႔ သက္ဆိုင္တ့ဲ  ေတြးပုံေတြးနည္းမ်ိဳးစုံကို ေထာက္ျပခ့ဲပါတယ္။
လြတ္လပ္ေစ်းကြက္အတြက္ စံျပ ျပသနာမွာ ေတာင္းဆိုမႈႏွစ္ခု ရွိပါတယ္။ တစ္ခုက ေကာင္းက်ိဳးနဲ႔
ေနာက္တစ္ခုက လြတ္လပ္မႈပါ။ အရင္ဆုံး လူေတြကို လိုအပ္ေနတ့ဲတျခားလူေတြဆီ ကုန္ပစၥည္းေတြ
ေထာက္ပ့ံရာမွာ ပိုၾကိဳးစားလာေအာင္ မက္လုံးေတြေပးျခင္းနဲ႔ ေစ်းကြက္က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕
ေကာင္းက်ိဳးကို ျမွင့္တင္ေပးပါတယ္။ (အမ်ားသိအသုံးအႏႈန္းအရ စီးပြားေရး ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းမႈကို
ေကာင္းက်ိဳးအျဖစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာထားၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေကာင္းက်ိဳးဆိုတာမွာ
လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ မသက္ဆိုင္တ့ဲ ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ေတာ့ ပိုက်ယ္ျပန္႔ေနတယ္။)
ဒုတိယအေနနဲ႔ ေစ်းကြက္ဟာ တစ္ဦးခ်င္းလြတ္လပ္မႈကို ေလးစားတယ္။ ကုန္ပစၥည္းနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မႈေတြ
အေပၚမွာ တန္ဖိုးတစ္ခု သတ္မွတ္ျပီး စည္းၾကပ္မႈျပဳမယ့္အစား ေစ်းကြက္က လူေတြကို သူတို႔၀ယ္မယ့္
ပစၥည္းေတြရဲ႕ တန္ဖိုးကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ေပးထားတယ္။

အ့ံၾသစရာမေကာင္းတာက၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို ဆန္႔က်င္သူေတြက ဒီအယူအဆႏွစ္ခုနဲ႔ လြတ္လပ္တ့ဲေစ်းကြက္အတြက္ ေမတၱာရပ္ခံၾကတယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို ကာကြယ္သူေတြက ဘယ္လို တုံ႔ျပန္သလဲ။
အရင္ဆုံးသူတို႔က လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလုံး ေကာင္းက်ိဳးကို ဒုကၡေရာက္ေနတ့ဲအခ်ိန္ေတြမွာ ျဖစ္ေနတ့ဲ အဆမတန္ေစ်းႏႈန္းေတြနဲ႔ အက်ိဳးမျပဳႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဆိုလိုက္တယ္။ ေစ်းႏႈန္းတက္လို႔ ကုန္ပစၥည္းေတြရဲ႕
ေရာင္းလိုအားေတြ တက္လာရင္ေတာင္၊ ဒီအက်ိဳးအျမတ္ကုိ ေစ်းႏႈန္းၾကီးလို႔ မေပးႏိုင္တ့ဲလူေတြအတြက္
၀န္ထုပ္၀န္ပိုး ျဖစ္ေစတာနဲ႔ ျပန္ခ်င့္ခ်ိန္ရဦးမွာ။
ေပါမ်ားၾကြယ္၀တယ္ ေျပာရေအာင္လည္း ေဖာင္းပြေနတ့ဲ ေစ်းႏႈန္းနဲ႔ ဆီတစ္ဂါလံ ဒါမွမဟုတ္ မိုတယ္ခန္းမွာ တစ္ညတည္းခိုရတာဟာ စိတ္ဆင္းရဲစရာ ေကာင္းလွတယ္။ ဟိရိၾသတၱပၸတရားအေၾကာင္း ေျပာရရင္ေတာ့
ဒီလိုေစ်းႏႈန္းေတြဟာ အက်ပ္အတည္းစစ္စစ္ကို ျဖစ္ေစျပီး၊ လူေတြကို လြတ္ရာေျပးေစမယ့္အစား အႏၱရာယ္ရွိတ့ဲေနရာမွာပဲ ဆက္ေနေအာင္ လုပ္သလိုျဖစ္သြားလိမ့္မယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို
ေထာက္ခံေျပာဆိုသူေတြက အရာခပ္သိမ္း ေကာင္းက်ိဳးရွိဖို႔ဆိုရင္ အေရးေပၚအေျခအေနမွာ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုေတာင္ ၀ယ္ဖို႔လက္လွမ္းမမီျဖစ္ခ့ဲရတ့ဲ သူေတြရဲ႕ နာက်င္ခံစားရမႈေတြကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ ေျပာဆိုခ့ဲတယ္။


ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို ကာကြယ္သူေတြက လြတ္လပ္ေစ်းကြက္သည္ အခ်ိဳ႕ေသာ အေျခအေနမ်ားတြင္ အမွန္တကယ္ လြတ္လပ္ျခင္းမရွိလို႔ ထုတ္ျပန္တယ္။ Crist ေထာက္ျပတာက
“အတင္းအက်ပ္ ဖိအားေပးခံေနရတ့ဲ ၀ယ္သူေတြမွာ လြတ္လပ္ခြင့္မရွိဘူး။ သူတို႔အတြက္ လုံျခံဳတ့ဲယာယီတဲလုိ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ၀ယ္တာေတာင္မွ ဖိအားေပးမႈေတြ ရွိေနတယ္။”
ခင္ဗ်ားနဲ႔ ခင္ဗ်ားမိသားစုဟာ ဟာရီကိန္းတစ္ခုကေန လြတ္ေအာင္ေျပးေနရတယ္ဆိုရင္ ဂတ္စ္အတြက္ (သို႔) တည္းခိုဖို႔အတြက္ မတန္တဆေစ်းႏႈန္းေတြ ေပးလိုက္ရတာဟာ ကိုယ့္ဖက္က စိတ္လိုလက္ရ လဲလွယ္မႈမေျမာက္ဘူး။ ဒါ အတင္းအက်ပ္ ေတာင္းယူတာနဲ႔ ပိုတူေနတာေပါ့။
ဒါ့ေၾကာင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒဟာ တရားမွ်တမႈ ရွိမရွိကို ဆုံးျဖတ္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးနဲ႔ လြတ္လပ္ျခင္းရဲ႕ အားျပိဳင္မႈေတြကို ရွာေဖြရပါလိမ့္မယ္။

ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ အျငင္းပြားမႈတစ္ခုကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထည့္စဥ္းစားရပါဦးမယ္။ ကုန္ေစ်းႏႈန္းဥပေဒကို အမ်ားျပည္သူက ေထာက္ခံတာမွာ ေကာင္းက်ိဳးေတြ လြတ္လပ္မႈေတြထက္ ပိုျပီးတိမ္တ့ဲ တစုံတရာဆီက ထြက္လာတာပါ။ လူေတြက အျခားလူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနတာကို အျမတ္ထုတ္ ဂုတ္ေသြးစုတ္ခ့ဲတ့ဲ
ေလာဘသမားေတြကို ျမင္မေကာင္းတ့ဲ အျမတ္ေတြရသြားတာထက္ အျပစ္ေပးခံလိုက္ရတာမ်ိဳးကို ပိုျဖစ္ေစခ်င္ၾကတယ္။ ဒီလိုစိတ္ခံစားခ်က္ေတြက ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးနဲ႔ သက္ဆိုင္တ့ဲ မူ၀ါဒေတြ (သို႔) ဥပေဒေတြနဲ႔ ကေတာက္ကဆ မျဖစ္သင့္တ့ဲ ေရွးက်တ့ဲစိတ္လႈပ္ရွားမႈေတြသာ ျဖစ္တယ္။  
Jacoby ေရးခ့ဲသလို “ေကာက္က်စ္တ့ဲေစ်းသည္ေတြဟာ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ အလ်င္အျမန္
ျပန္လည္ထူေထာင္လာဖို႔ မတတ္ႏိုင္ပါဘူး။”
သို႔ေသာ္လည္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းတိုးျမွင့္သူေတြရဲ႕ တားမရဆီးမရ မတရားျပဳမႈေတြက အေၾကာင္းမ့ဲေဒါသကို
ထြက္ေစတာထက္ေတာ့ ပိုပါတယ္။ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားရမယ့္ စာရိတၱပိုင္းဆိုင္ရာ အျငင္းပြားမႈေတြ
ျဖစ္လာေစတယ္။ လူေတြ သူတို႔နဲ႔ မထုိက္တန္တ့ဲအရာေတြကို ရေနျပီလို႔ ခင္ဗ်ားယုံၾကည္တ့ဲအခါ စိတ္ရိုင္း၀င္တယ္ဆိုတာ အထူးျပဳထားတ့ဲေဒါသတစ္မ်ိဳးပါပဲ။ ဒီလိုစိတ္ရုိင္းမ်ိဳးကေတာ့ မတရားမႈအတြက္ ျဖစ္ရတ့ဲေဒါသေပါ့။

To be continued ...

No comments:

Post a Comment